Cement. Normy, klasy i oznaczenia cementu. Jak dobrać cement w zależności od zastosowania?

Cement to hydrauliczne spoiwo mineralne niezastąpione na każdym placu budowy. Każdy obiekt budowlany musi spełniać określone normy, dlatego materiał o tak powszechnym zastosowaniu przy jego konstrukcji musi być produktem znormalizowany. Jakie oznaczenia powinny znaleźć się na opakowaniu cementu? Jakie rodzaje cementu są dostępne na polskim rynku? Zapraszamy do dalszej lektury!

Z czego powstaje cement?

Cement jest hydraulicznym spoiwem mineralnym otrzymywanym w cementowniach. Spoiwo to otrzymywane jest mieszanki z marglu lub wapnia i gliny. Surowce te przepalane są na klinkier w piecu cementowym, a następnie mielone z gipsem, który pełni rolę regulatora czasu wiązania. Właściwości cementów powszechnego użytku określa europejska norma EN 197-1. W zgodzie z jej zapisami w Polsce dopuszczonych do sprzedaży jest pięć podstawowych rodzajów cementu:

  • CEM I – cement portlandzki. Szary cement składający się w 95-100% z klinkieru portlandzkiego.
  • CEM II – cement portlandzki wieloskładnikowy. Rodzaj cementu portlandzkiego z co najmniej 5-procentową domieszką innych składników.
  • CEM III – cement hutniczy. Typ cementu wykazujący wysoką odporność na korozję siarczanową. Cement hutniczy powstaje z mieszanki klinkieru portlandzkiego z 36-procentową domieszką granulowanego żużla wielkopiecowego oraz siarczanu wapniowego.
  • CEM IV – cement puculanowy. Rodzaj cementu wykazujący właściwości podobne do cementu hutniczego. Powstaje z mieszanki klinkieru portlandzkiego, pyłu krzemionkowego, pucolany oraz popiołu lotnego.
  • CEM V – cement wieloskładnikowy. Cement o szerokim zastosowaniu, który powstaje z mieszanki 20-64% klinkieru portlandzkiego i 18-50% granulowanego żużla wielkopiecowego, pozostałą część stanowią dodatki.

Oznaczenia cementu określające wytrzymałość na ściskanie

Wspomniana już norma EN 197-1 normalizuje klasy wytrzymałości na ściskanie cementu, które wyrażane są przy pomocy jednostki MPa (megapaskale). Tak więc cement dopuszczony do obrotu musi mieć na opakowaniu oznaczenie zgodności z jedną z trzech klas – 32,5 MPa, 42,5 MPa lub 52,5 MPa.

Oznaczenia literowe cementu

Kolejnym oznaczeniem, które musi znaleźć się na każdej paczce cementu, jest litera określająca tak zwany czas narastania wytrzymałości wczesnej spoiwa. Dla cementów szybkowiążących będzie to litera R, dla cementów o normalnym czasie wiązania będzie to litera N, a dla cementów o niskim czasie wiązania będzie to litera L. Jeżeli zależy Ci na zakupie paczki cementu o średniej wytrzymałości na ściskanie i normalnym czasie wiązania to szukaj oznaczenia 42,5 N.

To jednak nie koniec oznaczeń literowych – na paczce znajdziemy również litery oznaczające procent domieszki dodatków w recepturze danego cementu – A (do 20%), B (21-35%) lub C (35%<). Litery są także wykorzystywane do określenia rodzaju dodatkowych składników takich jak pył krzemionkowy (D), pucolana naturalna (P) pucolana wypalana (Q), popiół lotny krzemionkowy (V) popiół wapienny (W), żużel wielkopiecowy (S), łupek palony (T) czy wapień (L, LL).

Jak rozszyfrować oznaczenia na paczce cementu?

Przykładowo, jeżeli poszukujesz cementu portlandzkiego wieloskładnikowego ze średnią domieszką żużlu wielkopiecowego o średniej wytrzymałości na ściskanie i o normalnym czasie wiązania, to powinieneś szukać paczki cementu oznaczonej symbolami: CEM II/B-S 42,5 N.